Türev Ürünler

Forward (vadeli) İşlemler

Bir dayanak varlığın, işlem tarihinden ileri bir tarihte takası yapılmak üzere, işlem tarihinde belirlenen fiyat üzerinden alım/satımının yapılmasıdır. Forward işlemlerde işleme dahil olan her iki taraf da takas tarihinde ilgili dayanak varlığın alım/satımı konusunda yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır.
 

Opsiyon İşlemleri

Opsiyon işlemleri, işlem tarihinden ileri bir tarihte takası yapılmak üzere, işlem tarihinde belirlenen bir dayanak varlığı belirli bir vadede ya da vadeye kadar belirli bir miktarda, belirli bir fiyattan alma ya da satma hakkı veren sözleşmelerdir.
 
Opsiyon işlemlerinde işleme dahil olan taraflardan opsiyon alıcısı olan taraf ödediği opsiyon primi karşılığında ilgili alım/satım işleminin yapılması konusunda bir hak elde ederken, opsiyon satıcısı olan taraf tahsil ettiği opsiyon primi karşılığında opsiyonun kullanılması haline ilgili alım/satım işlemini gerçekleştirmek üzere bir yükümlülük üstlenir. Opsiyon alıcısının satın aldığı hakkı kullanmak istemesi halinde opsiyon satıcısı yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır. 

Opsiyon işlemleri, kullanım amaçlarına göre aşağıdaki özellikler kullanılarak farklılaştırılabilir;

Avrupa/Amerikan Tipi Opsiyonlar: Avrupa tipi opsiyonlarda opsiyon kullanım hakkı sadece vade gününde geçerli iken, Amerikan tipi opsiyonlarda hak, vade boyunca kullanılabilir. 
Bariyerli Opsiyonlar: Opsiyonu sona erdirecek (knock-out) veya pasif durumda olan opsiyonu aktifleştirecek (knock-in) bariyerler eklenerek farklı stratejiler ve fiyatlamalar oluşturulabilir.
Dijital Opsiyonlar: İşlem takas tarihinde döviz alım /satım işlemi gerçekleştirilmesi yerine takas tarihinde belirli piyasa koşullarının sağlanması durumunda alıcısına nakit getiri (payout) sağlayan opsiyon işlemleri yapılabilir. Bu opsiyonlarda tek bir kullanım fiyatı yerine bant aralıklar hedeflenerek farklı piyasa koşullarından yararlanılabilir.
Opsiyon Stratejileri: Birden fazla opsiyonun bir arada kullanılması ile farklı piyasa koşullarından faydalanma imkanı sunan opsiyon stratejileri (straddle, strangle, pivot forward, participating forward, butterfly, condor vb.) oluşturulabilir.

Swap İşlemleri

Swap, sözlük anlamı olarak takas, değiş/tokuş anlamına gelmektedir. Finansal olarak en sık kullanılan üç swap enstrümanı ise şunlardır;

Para Swapı İşlemleri: Tarafların üzerinde anlaştıkları bir para biriminin, ilgili spot kur üzerinden farklı bir para birimine çevrildiği, vade sonunda ise forward kur üzerinden tekrar ilk para birimine dönüştürüldüğü iki bacak içeren vadeli işlemlerdir. Para swap işlemlerinde işleme dahil olan her iki taraf da takas tarihlerinde ilgili dayanak varlığın alım/satımı konusunda yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır.
Faiz Swap İşlemleri: Faiz swap işlemleri belirli bir anapara tutarı üzerinden, farklı yapılardaki veya oranlardaki faiz ödeme yükümlülüklerinin takasına dayalı anlaşma türüdür.
Çapraz Para Swap İşlemleri: Herhangi bir para birimindeki değişken veya sabit faiz ödemesi olan bir paranın, değişken veya sabit faiz ödemesi olan başka bir döviz cinsindeki para ile değiştirilmesidir. İşlem başlangıcında farklı döviz birimindeki anaparalar el değiştirilmekte, taraflar kullandıkları para birimine ait faiz ödemelerini belirtilen tarihlerde veya vade sonunda yerine getirmekte ve işlem sonunda başlangıçta yapılan para takasının tersi yapılarak işlem sona ermektedir. Başlangıçtaki anaparaların miktarının belirlenmesinde o günkü spot kur/parite esas alınır. İşlem detayları bölümünde değişken ve sabit  faizi ödeyecek taraflar belirtilmektedir. 

 
SPK tarafından III-37.1 sayılı Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ uyarınca Bankamıza verilen “Portföy Aracılığı Yetki Belgesi” kapsamında Bankamızca sunulan Tezgahüstü Türev İşlem Türleri ve Dayanak Varlıklar listesine aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.